گذرنامه افراد بی حجاب در فرودگاه توقیف خواهد شد؟/ چالش صداوسیما و وزارت ارشاد با لایحه عفاف و حجاب

بعد از آنکه مجلس متن لایحه حجاب را برای اعلام نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال کرد، مسئله توقیف گذرنامه افراد بی حجاب به یکی از چالش های این قانون تبدیل شد.

در تبصره۲ ماده۳۶ لایحه حجاب به ضابطان دادگستری اختیار داده که بلافاصله گذرنامه فردی را که با همکاری دولت ها، شبکه ها، گروه ها یا سازمان های خارجی یا معاند یا به صورت سازمان یافته مرتکب تبلیغ برهنگی، بی عفتی، بی حجابی یا بدپوششی می شود، توقیف و او را ظرف۲۴ ساعت به مقام قضایی معرفی کند که متعاقب آن مرجع قضایی اختیار دارد نسبت به بستن حساب های کاربردی این افراد اقدام کند. کارشناسان حقوقی، اعطای اختیار به ضابطان دادگستری برای تشخیص حجاب فرد و همزمان اعمال محدودیتی همچون دریافت گذرنامه فرد را سبب نارضایتی افراد ارزیابی می کنند. در همین راستا اعضای هیئت عالی نظارت این تبصره از ماده ۳۶ را دارای ابهام و مغایر با سیاست‌های کلی تشخیص ندادند.

از مهمترین دلایل این ایراد آن بود که نمایندگان مجلس تدبیری برای وضعیت افراد بی حجاب در مدت ۲۴ساعت زمانی که نزد آنها بودند تا به مقام قضایی معرفی شوند؛ اندیشیده نشده بود. آیا قرار بود بازداشت شوند یا در فرودگاه بمانند. از سوی دیگر نمایندگان مجلس تفاوتی برای توقیف گذرنامه افراد بدون حجاب ایرانی و خارجی یا مسلمان و غیرمسلمان پیشبینی نکرده بودند. چه آنکه توقیف گذرنامه در فرودگاه در حالی صورت می گرفت که مسافران بلیت خود را به مقصدی مشخص تهیه کرده بودند و توقیف گذرنامه آنها علاوه بر ضرر مالی، به اخلال در زندگی آنها منجر می شد.

موضوعی که به نظر می رسد توقیف گذرنامه ها، اثرات مورد نظر مجلسی ها برای امر به معروف و نهی از منکر را به دنبال نداشت.

موضوع دیگری که قرار بود به چالشی برای صداوسیما و وزارت ارشاد تبدیل شود و از آن جلوگیری شد، عدم همکاری صداوسیما با افراد دارای پرونده در حال رسیدگی قضایی بود.

در ادامه تبصره‌های ماده ۴۱ لایحه مصوب مجلس در دستور بررسی قرار گرفت. تبصره ۱ ماده ۴۱ اظهار می‌کند: «صداوسیما نمی‌تواند اشخاصی را که به دلیل ارتکاب جرائم موضوع این ماده پرونده آنها در محاکم در حال رسیدگی است یا محکوم شده‌اند، تا پایان مدت محرومیت به برنامه‌های تلویزیونی دعوت کرده یا با آنها به صورت مستقیم یا غیر مستقیم قرارداد منعقد کند.» در تبصره های ۲و۳ این ماده صداوسیما و وزارت ارشاد، حتی با افرادی که موارد اتهامی آن ها «درحال رسیدگی» است نمی تواند همکاری کند یا آثار آنها را بررسی کند. این ماده مشخصا هنرمندان و نویسندگان زن را هدف قرار داده است. چه آنکه در نظریه مجمع تشخیص مصلحت نظام به این موضوع اشاره شده صداوسیما و سایر دستگاه‌های مجری آن طریقی برای آگاهی از پرونده‌های در جریان و محکومیت‌های قبلی اشخاص ندارند.