زن ایرانی

زندگی و سیره حضرت زهرا (س) به قدری آموزنده و جذاب است که هر زن آزاده‌ای در جهان او را چونان قدیسه‌ای تحسین می‌کند؛ زنی که تولدش از دامن خدیجه کبری، همسر پیامبر گرامی اسلام (ص) و در کانون نخستین خانواده اسلامی با نغمه‌های آسمانی و تسبیح قدسیان همراه شد و شب میلادش را عرشیان به بانگ تکبیر و تسبیح جشن گرفتند و خداوند لقب کوثر به او عطا کرد؛ زیرا وی سرچشمه تمام خوبی‌های جهان است.
و چه زیبا تولد این بانوی گران‌قدر به ابتکار بنیان‌گذار جمهوری اسلامی، امام خمینی (ره)، روز زن و روز مادر نام گرفت؛ اگر روزی باید روز زن یا روز مادر باشد، چه روزی والاتر و افتخارآمیزتر از روز ولادت با سعادت فاطمه زهرا سلام الله علیهاست؛زنی که افتخار خاندان وحی است و چون خورشیدی بر تارک اسلام عزیز می درخشد.
 
روزهای زن در ایران
در طول تاریخ، در ایران، روزهای متفاوتی به عنوان روز زن گرامی داشته شده‌اند. هم‌اکنون، فعالان حوزه زنان در ایران، روز جهانی زنان برابر با هشتم مارس (۱۷ اسفند) را گرامی می‌دارند. علت نامگذاری تاریخ ۸ مارس به چنین نامی، کشته شدن ۱۲۹ زن کارگر در همین روز به سبب آتش‌سوزی در شهر نیویورک آمریکا، حین اعتصاب کارگران جهت تأمین شرایط خوب برای کار می‌باشد.
در زمان حکومت پهلوی روز بیست و پنجم آذر ماه به مناسبت تولد فرح پهلوی روز زن نامیده می‌شد.
در ایران باستان، روز اسفندگان، به‌عنوان روز بزرگداشت زن و زمین گرامی داشته می‌شد. به‌طور رسمی، این روز در تقویم رسمی امروز ایران، برابر با ۵ اسفند است. اگرچه منابع کهن از جمله ابوریحان این جشن را در روز پنجم اسفند ذکر کرده‌اند، ولی با توجه به تغییر ساختار تقویم ایرانی پس از او و سی‌ویک روزه شدن شش ماه نخست سال در گاه‌شماری ایرانی، بعضی منابع و به اشتباه تاریخ ذکر شده را ۶ روز به عقب آورده‌اند که این کار نادرست است. برخی زردشتیان، روز ۲۹ بهمن را که در گاه‌شمار سنتی آن‌ها با ماه‌های فقط ۳۰ روزه، برابر با پنجم ماه اسفند است، برای این جشن در نظر می‌گیرند. این درحالی است که بارها و بارها گاه‌شمار ایرانی چابجا شده است. حتی دوره‌ای بوده که نوروز در آغاز پاییز و پنچه (پنچ روز اضافه سال) در نیمه ساله بوده است. ولی در آن روزگار نیز روز اسفند از ماه اسفند، اسفندگان بوده است. بنابراین امروزه روز درست اسفندگان، همان ۵ اسفند است؛ زیرا طبق منابع کهن و همان‌طور که از نام آن پیداست، این جشن به روز اسپند یعنی پنجمین روز ماه از ماه اسفند اشاره دارد.
به بیان ابوریحان بیرونی، «اسفندارمذ» ایزد موکل بر زمین و ایزد حامی و نگاهبان زنان شوهردوست و پارسا و درست‌کار بوده. به همین مناسبت این روز، عید زنان به شمار می‌رفت. مردم به جهت گرامی‌‏داشت، به آنان هدیه ‏داده و بخشش می‏‌کردند. زنان نه تنها از هدایا و دهش‌هایی برخوردار می‌‏شدند، بلکه به نوعی در این روز فرمانروایی می‌کردند و مردان باید از آنان فرمان می‌بردند. سپندارمزد نگهبان زمین است و از آنجا که زمین مانند زنان در زندگی انسان نقش باروری و باردهی دارد جشن اسفندگان (اسپندگان) برای گرامیداشت زنان نیکوکار برگزار می‌گردد. ایرانیان از دیرباز این روز را روز زن و روز مادر می‌نامیدند.
 
تکریم زن
روز تکریم زن، هرچه باشد، فارغ از تاریخ و عقاید، مجالی است برای نگاه کردن به گذشته در مسیر تلاش‌ها، منازعه‌ها و فعالیت‌های پیشین، و بیشتر برای نگریستن در راستای حرکت‌های پیش رو برای باز کردن راه در جهت شکوفایی استعدادها و فرصت‌هایی که در انتظار نسل آینده زنان است. در ایران‌زمین نیز، زنان بزرگی در عرصه‌های گوناگون بر تارک تاریخ درخشیده‌اند؛ از آن جمله‌اند:
– سردار بی‌بی مریم بختیاری: در زمان فتح تهران توسط مجاهدین مشروطه ایستادگی و مبارزات یک زن در کنار دیگر مجاهدین نقطه عطفی در نقش زنان در این جنبش است. سردار بی‌بی مریم بختیاری قبل از فتح تهران مخفیانه با عده‌ای سوار وارد تهران شده و در خانه پدری حسین ثقفی منزل کرد و به مجرد حمله سردار اسعد به تهران، پشت بام خانه را که مشرف به میدان بهارستان بود سنگربندی نمود و با عده‌ای سوار بختیاری، از پشت سر با قزاق‌ها مشغول جنگ شد. او حتی خود شخصاً تفنگ به دست گرفت و با قزاقان جنگید. نقش او در فتح تهران، میزان محبوبیتش را در ایل افزایش داد و طرفداران بسیاری یافت به طوری که به لقب سرداری مفتخر شد.
– بانو امین: سیده نصرت‌بیگم امین معروف به بانوی ایرانی (زاده ۱۲۶۵ ـ ۱۳۰۸ و درگذشته ۱۳۶۲ ـ ۱۴۰۳) از عالمان و عارفان زن شیعه اهل ایران بود. وی پس از پشت سر نهادن مدارج علمی در حضور استادانی چون میرزاعلی‌آقا شیرازی، میرسیدعلی نجف‌آبادی، از علما و مراجعی چون محمدکاظم شیرازی و شیخ عبدالکریم حائری، مؤسس حوزه علمیه قم، سیدابراهیم حسینی شیرازی اصطهبناتی، شیخ محمدرضا نجفی اصفهانی، شیخ مرتضی مظاهری نجفی اصفهانی اجازه اجتهاد دریافت کرد. محمدتقی جعفری می‌گوید: «با توجه به آثار قلمی که از خانم امین در دسترس ما قرار گرفته است، به طور قطع می‌توان ایشان را یکی از علمای برجسته عالم تشیع معرفی نمود و روش علمی ایشان هم کاملاً قابل مقایسه با سایر دانشمندان بوده، بلکه با نظر به مقامات عالیه روحی که ایشان [به درک آن] موفق شده است، باید ایشان را از گروه و نخبه‌ای از دانشمندان به شمار آورد که به اضافه فراگرفتن دانش، به تولّد جدید در زندگی نایل می‌شوند».
– افضل وزیری: دختر بی‌بی خانم استرآبادی توانست مدرک «سرتیفک» دارالمعلمین را بگیرد. وی مقالات متعددی در احقاق حقوق زنان در روزنامه‌های آن زمان مانند شفق سرخ می‌نوشت.
تعداد زنان تاریخ‌ساز و موفق در ایران از شمار خارج است؛ ملافضه که کتاب «کشف الغطا» را نوشت، پروین اعتصامی که امروز سالروز درگذشت اوست و… اما، گرچه ذکر نام تک‌تک آن‌ها ممکن نیست، همه مادرانی که فرزندانی تحویل اجتماع داده‌اند در شکل‌گیری تاریخ این جامعه نقش مستقیم داشته‌اند. بی شک نمی‌توان نقش مادرانی که علما را پرورش داده‌اند، مادران شهدا و …. را نادیده گرفت. اگرچه هرگز نامی از آنان در تاریخ ثبت نشود.
 
هفته بزرگداشت زن بر همه بانوان ایران‌زمین مبارک