محققان ایرانی به روشی نوین در درمان سرطان دست یافتند

گروهی از محققین متشکل از دانشجویان و اعضای هیأت علمی دانشکده فناوری‌های نوین پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران توانستند در پژوهشی با حمایت دانشگاه علوم پزشکی تهران و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به روشی نوین برای درمان سرطان نوروبلاستوما دست یابند که اولین از نوع خود در جهان است.
این محققان توانستند با فعال کردن سلولهای ایمنی بر علیه سلولهای سرطانی، مدل حیوانی مبتلا به این عارضه را درمان کنند و سلولهای سرطانی را به میزان قابل توجهی از بین ببرند.
علیرضا شعاع حسنی محقق این پژوهش گفت: سلولهای کشنده ذاتی نوعی از سلول‌های سیستم ایمنی هستند، که خط اول دفاعی بدن در برابر عوامل مهاجم و سلولهای سرطانی را تشکیل می‌دهند. اما گاه سلولهای سرطانی با مکانیسم‌های پیچیده ای قادرند از دست سلولهای کشنده ذاتی فرار کنند و حتی آنها را غیرفعال کنند و در نتیجه بطور پنهانی به رشد موذیانه خود ادامه دهند.
وی بیان کرد: در داخل بدن، سلولهای مختلف با استفاده از ترشحات بسته‌بندی‌شده‌ای به نام «اگزوزوم» با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و تبادل اطلاعات می‌کنند. اساس روش نوین ایجاد شده در این پژوهش نیز بر این استوار است که اگزوزوم‌های سلولهای کشنده ذاتی که در تماس با سلولهای تومورال نوروبلاستوما بوده‌اند، در آزمایشگاه استخراج می‌شوند.
وی ادامه داد: سپس این اگزوزوم‌ها در مجاورت و تماس با سلول‌های کشنده ذاتی دیگری که بکر هستند، قرار می‌گیرند و از این طریق این سلولها فعال می‌شوند. در پژوهش ما ثابت شد که این سلولهای ایمنی فعال‌شده با قدرتی چندین برابر قادرند سلولهای نوروبلاستومایی را از بین ببرند.
 وی افزود: اگزوزوم‌های ترشح شده از سلولهای کشنده ذاتی برای اولین بار در جهان در مقاله منتشر شده از این پژوهش با عنوان نگزوزوم (Nexosome) نام‌گذاری شدند.
امیرعلی حمیدیه دبیر ستاد توسعه فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی و سرپرست این پروژه تحقیقاتی گفت: نوروبلاستوم شایع‌ترین تومور توپر در کودکان است که درصد زیادی از مبتلایان به آن با جراحی و شیمی‌درمانی بهبود پیدا می‌کند. اما برخی از بیماران به شیمی‌درمانی پاسخ نمی‌دهند و تومور مجددا در بدن تشکیل می‌شود و عود می‌کند. در نتیجه لازم است برای این گروه از بیماران پیوند مغز استخوان (سلولهای بنیادی خونساز) انجام شود.
وی ادامه داد: متاسفانه گاهی پیوند سلولهای بنیادی خونساز نیز مؤثر نمی‌افتد و بدنبال عود بیماری عواقب ناگواری در انتظار بیمار خواهد بود. از این رو مراکز درمانی پیشرفته دنیا بدنبال یافتن راهکارهای نوین برای از بین بردن این نوع از سلولهای تومورال مقاوم به درمان بوده‌اند. بدون شک، ایجاد روش فعالسازی سلول‌های کشنده ذاتی در نتیجه‌ پژوهش حاضر، یکی از درمانهای امیدبخش برای علاج سرطان‌های توپر مقاوم به درمان در آینده نزدیک خواهد بود.