اختراع یک عضو بدن مصنوعی؛ امیدی تازه برای بیماران مبتلا به نارسایی کلیه!
محققان دانشگاهی در امریکا موفق به ساخت اولین نمونه آزمایشی کلیه مصنوعی در جهان شدند.
بیماران مبتلا به نارسایی کلیوی باید به طور منظم دیالیز انجام دهند که یک درمان تهاجمی و خطرناک است. اما اکنون محققان دانشگاه کالیفرنیا سانفرانسیسکو با موفقیت نمونه اولیه یک کلیه مصنوعی زیستی را تولید کردند که می توان آن را بدون نیاز به دارو در بدن فرد بیمار قرار داد.
کلیه عملکردهای حیاتی مختلفی در بدن انجام میدهد که مهمترین آن تصفیه کردن خون از سموم و مواد زائد است و همچنین فشار خون، غلظت الکترولیتها و سایر مایعات بدن را تنظیم میکند.
بنابراین زمانی که این عضو بدن از کار میافتد جایگزین کردن این فرآیندها کار دشواری است. بیماران به طور معمول دیالیز را آغاز میکنند اما این درمان زمانبر بوده و راحت نیز نیست. روش دیگر پیوند عضو است که میتواند کیفیت زندگی را بالاتر ببرد اما این روش نیز عوارض جانبی خطرناکی دارد و برای جلوگیری از پس زده شدن بافت پیوندی باید داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف شود.
در این پروژه محققان دست به ساخت یک کلیه مصنوعی زدهاند که میتوان آن را بدون نیاز به داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی درون بدن بیمار قرار داد تا عملکرد کلیه طبیعی را انجام دهد.
این دستگاه از دو بخش اصلی تشکیل شده است. بخش هموفیلتر از سیلیکون نیمه هادی ساخته شده که مواد زائد خون را تصفیه میکند. بخش دیگر بیوراکتور است که دارای سلولهای لولهای کلیوی است و میزان آب، تعادل الکترولیتها و سایر عملکردهای متابولیک را تنظیم میکند. غشا آن نیز از این دستگاه در برابر حمله سلولهای ایمنی محافظت میکند.
در آزمایشهای قبلی محققان هر یک از این بخشها را به طور مجزا مورد بررسی قرار داده بودند اما این اولین باری است که همهی اجزا با یکدیگر در یک دستگاه مورد آزمایش قرار میگیرند.
این کلیه مصنوعی به دو شریان اصلی در بیمار متصل میشود. یکی از شریانها خون را برای تصفیه شدن به دستگاه منتقل میکند و شریان دیگر خون تصفیه شده را به اعضای بدن از جمله مثانه میرساند. محققان اکنون نشان دادند که این کلیه مصنوعی میتواند بدون نیاز به پمپ یا منبع نیروی خارجی تنها با فشار خون کار کند.
“شوو روی” (Shuvo Roy)، محقق اصلی این پروژه میگوید: گروه ما این کلیه را به گونهای ساخت که سیستم ایمنی بدن نسبت به آن واکنش نشان ندهد و اکنون که توانستیم دو بخش هموفیلتر و بیوراکتور را با یکدیگر ترکیب کنیم، میتوانیم بر روی ارتقاء این فناوری برای آزمایشهای پیشبالینی و بالینی تمرکز کنیم.