حواشی و پشت پرده توقیف سریال قورباغه
گفته می‌شود محتوای سریال در این رابطه موثر بوده است. “خشونت” و “پلیس‌کشی”، در این سریال را عامل توقیف آن می‌دانند. این روایت بیشتر از سوی رسانه‌های اصولگرا مطرح شده است. احتمال جدی بودن ورود دستگاه قضایی به این ماجرا به خاطر اشکالات محتوایی وجود دارد، در اطلاعیه نماوا ۲۴ آذرماه نیز اشاره‌ای به آن شده بود.
در موقعیت بی‌سابقه‌ای قرار دارد، حتی یک سکانس از آن پخش نشده با دستور قضایی توقیف شده است، پیش از این هم سایه توقیف بر سرش بود، اما با قاطعیت اعلام شد ۲۴ آذرماه ساعت ۲۰ اولین قسمت آن از پلتفورم نماوا پخش می‌شود. حالا هم حاشیه‌ها، شایعات و گمانه‌زنی‌ها ادامه دارد. بعید به نظر می‌رسد این حواشی به راحتی پایان یابد.
قورباغه اولین تجربه سریال سازی هومن سیدی، اولین تجربه حضور نوید محمدزاده و صابر ابر به عنوان دو ستاره سینما در یک سریال است. در کنار این سه، سحر دولتشاهی و فرشته حسینی هم در این مجموعه حضور دارند، تا به اندازه کافی مخاطب را قانع کنند که منتظر این سریال باشد.
از سال ۹۸ که خبر ساخت قورباغه منتشر شد، این فضای انتظار وجود داشت و هر روز نیز با استراتژی‌های تبلیغاتی سازندگان آن و همچنینی حواشی رنگارنگ آن تقویت شد. حرف و حدیث و شایعات فراوانی پیرامونش وجود داشت، از دستمزد ۷۰۰ میلیونی نوید محمدزاده گرفته تا پخش سریال از نتفلیکس.
در این بین شیوع ویروس کرونا در روند ساخت سریال اختلال ایجاد کرد، اما از جهاتی هم به سود پروژه بود. با شیوع کرونا شبکه خانگی نفوذ و محبوبیت بالایی در جامعه یافت، به ویژه دو پلتفورم نمآوا و فیلیمو از این وضعیت به خوبی بهره بردند. طبیعتا با رونق گرفتن شبکه خانگی تولیدات آن نیز سود سرشاری را کسب می‌کنند.
تاخیر در پخش سریال و ماجرای توقیف
بلاخره پس از گذشت چند ما اواخر تابستان اعلام شد که “قورباغه” در پاییز عرضه می‌شود، ابتدا گفته می‌شد مهر و یا آبان این اتفاق رخ می‌دهد اما، باز هم نشد، پس از آن تاریخ سوم آذر ماه به عنوان زمان پخش سریال اعلام شد، باز هم به تاخیر افتاد.
این باره هومن سیدی نویسنده و کارگردان سریال سکوت خود را شکست و در یادداشتی با عنوان “تکلیف قورباغه چیست؟” این پرسش را مطرح کرد که آیا این سریال “توقیف” شده است؟
او در یادداشت خود از این پرده برداشت که سریال از مدت‌ها پیش آماده شده بود، اما مدام عرضه آن به تاخیر افتاده است. او نوشت: “تهیه کننده محترم به بنده رسما اعلام کرده که مجدد امکان پخش در ((آذر)) هم وجود ندارد؛ و ما باید به خواسته ارشاد پخش رو به اول ((دی))ماه موکول کنیم.”
او در ادامه از حسین انتظامی معاونت سینمایی وزارت ارشاد این سوال را مطرح کرد که”چطور ممکن است که ما با داشتن پروانه نمایش از شورای محترم همچنان بلاتکلیف بمانیم؟”
سیدی در ادامه افزود: «ما مجبوریم تاریخ پخش را به اول ((دی))ماه موکول کنیم کسی هست که این اطمینان را بدهد که دی به بهمن یا اسفند یا به هر ترتیبی به سال بعدی موکول نخواهد شد؟»
پس از انتشار این یادداشت و بازتاب گسترده آن قاطعانه اعلام شد که سریال قورباغه ۲۴ آذر ماه عرضه می‌شود. نماوا هم به عنوان پلتفورم پخش سریال تبلیغات گسترده‌ای را آغاز کرد. بیلبورد‌های قورباغه پایتخت را پر کردند و شبکه‌های اجتماعی مملو از پوستر‌های این سریال شد.
اما در چیزی نگذشت که سنگ جدیدی پیش پای آن انداخته شد. ساترا یا سازمان تنظیم مقرارت رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر است که نهاد نظارتی برنامه شبکه‌های خانگی است، قورباغه را برای مخاطبان زیر ۱۸ سال ممنوع کرد. این موضع انتقاد‌هایی را برانگیخت. غلامرضا موسوی رییس صنف تهیه کنندگان در یادداشتی نوشت: “ظاهرا ساترایی‌ها نمی‌دانند که زیر ۱۸ سال برای فیلم‌های نیمه پورنو، پورنو و بسیار وبسیارخشن در دنیا استفاده می‌شود.”
با این حال تولیدگنندگان سریال در این باره اظهارنظری نکردند و هیچ نگفتند، در واقع این موضوع را پذیرفتند. با نزدیک‌تر شدن به موعد پخش قسمت اول قورباغه تبلیغات آن نیز به صورت فراگیر ادامه داشت. تا اینکه درست روز ۲۴ آذر ماه حوالی ساعت ۲۰ نماوا اعلام کرد که پخش “قورباغه” با دستور قضایی متوقف شده است. اطلاعیه نماوا تاکید داشت که این توقیف به منظور “پایش و نظارت” صورت گرفته است. نماوا تاکید کرد که مصرانه به دنبال تعیین وضعیت پخش سریال است.
نماوا تلاش کرد که این امید را زنده نگه دارد که سریال بلاخره عرضه خواهد شد. ماندگاری تبلیغات محیطی سریال نیز در سطح شهر این را نشان می‌دهد که احتمالا توقیف آن موقت است.
در این بین روزنامه هفت صبح روز سه شنبه در گزارشی مدعی شد که “قورباغه” از اول دی ماه پخش خواهد شد. این روزنامه نوشت: ” گویا حکم قضایی از مدت‌ها پیش برای سریال صادر شده بوده و براساس این حکم، قرار بوده قسمت اول آن روز یک دی توزیع شود، اما براساس برخی رایزنی‌ها قرار می‌شود یک هفته زودتر از تاریخ حکم اعلام شده، سریال را توزیع کنند. نهایتا درست در روز توزیع، با استناد به همان حکم اولیه، جلوی انتشار گرفته می‌شود تا سریال درست در زمان اعلام شده در حکم قضایی توزیع شود؛ بنابراین دیگر مشکلی برسر راه انتشار آن در روز اول دی وجود نخواهد داشت.”
تا لحظه تنظیم این گزارش نه نماوا و نه هیچ یک از عوامل فیلم رسما این ادعا را تائید نکردند. از طرف دیگر برخی رسانه‌ها می‌گویند موضع جدی است و احتمال ادامه توقیف سریال وجود دارد.
با وجود اینکه مدت‌هاست “قورباغه” دچار حاشیه شده است، اما هیچ کس نمی‌داند مشکل اصلی بر سر چیست؟ چرا پخش سریال به تعویق افتاده است و حالا هم توقیف شده است. سه گمانه‌زنی قوی در این رابطه وجود دارد.
ردپای محمد امامی و مسائل مالی
تهیه کننده قورباغه علی اسدزاده است که در ساخت سریال “شهرزاد” نیز همکاری داشت. علی اسدزاده مدیرعامل تصویر گستر پاسارگاد یکی از شریک محمد امامی در پروژه شهرزاد بود. محمد امامی یکی از متهمان اصلی پرونده فساد در صندوق ذخیره فرهنگیان و بانک سرمایه است.
فسادی که دامن سریال شهرزاد را گرفت و گفته شد که با پول کثیف تولید شده است.
سندی منتشر شده که نشان می‌دهد محمد امامی در سال ۹۷ به عنوان رییس هیات مدیره تصویر گستر پاسارگارد معرفی شده و اسدزاده نیز مدیرعامل آن است. حالا هم ظن آن وجود دارد که پول‌های آلوده به پروژه قورباغه تزریق شده باشد و توقیف موقت آن هم در این راستا و برای بررسی بیشتر است.
به ویژه آنکه در یکی از جلسات دادگاه امامی او تاکید کرد که پیش تولیده سه سریال ایرانی را همچنان در دست دارد. در همین راستا اوایل آذرماه هشتگ “از شهرزاد تا قورباغه” در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد که در آن برخی خواستار توقیف سریال قورباغه شده بودند.
با این حال پس از این حرف و حدیث‌ها علی اسدزاده تهیه کننده سریال گفت: «پلتفورم نماوا سرمایه‌گذار قورباغه است و من تهیه کننده آن» او تاکید کرد: «این سریال ارتباط مالی و معنوی با هیچ شخص حقیقی و حقوقی و همچنین تصویرگستر پاسارگاد ندارد.»
او تاکید کرد: “لیست تمام اسناد و مدارک مالی سریال «قورباغه» موجود و در صورت درخواست مراجع رسمی آماده ارائه است.”
رقابت نماوا و فیلیمو
تا سال گذشته فیلیمو و نماوا دو پلتفورم بزرگ “ویاودی” با یکدگیر اتحاد داشتند، اما پس از بحران کرونا و افزایش نفوذ این دو پلتفورم در میان مردم، رفاقتشان تبدیل به رقابت شد. تا پیش از آن سریال‌ها و برنامه‌های مختلف به صورت مشترک در هر دو پلتفورم عرضه می‌شد، اما حالا شرایط تغییر کرده است، درآمد و سود بیشتر اختلاف این دو نیز دامن زده است.
نماوا و فیلیمو در رقابت با یکدیگر، مدتی است که تصمیم به جدا کردن محتوای پخش انحصاری خود گرفته‌اند و نتیجه این اختلاف را می‌توان در جمله ثبت شده در ابتدای تیزر قورباغه دید که پخش انحصاری آن به نماوا سپرده شده است.
فیلیمو هم این روز‌ها پخش سریال‌های “مرداب”، “ملکه گدایان” و “خوب، بد، جلف” را به طور اختصاصی در اختیار دارد و انیمیشن طنز “دیرین دیرین” را هم دو روز در هفته منتشر می‌کند.
نماوا هم علاوه بر “قورباغه” برنامه “هم رفیق” با اجرا و کارگردانی شهاب حسینی را هم در انحصار پخش خودگرفته است.
شایعه این است که تاخیر در پخش “قورباغه” در نتیجه این رقابت است. در همین راستا بعد از اینکه رسانه‌ها، اختلاف مالکیتی را دلیل تعویق پخش قورباغه دانستند، روابط عمومی سریال «قورباغه» نسبت به این موضوع واکنشی تند داشته و انگشت اتهام را به سمت رقیب خود، “فیلیمو”، یکی دیگر از پلتفرم‌های مهم ویاودی کشور گرفت: «متاسفانه افرادی با هدف تخریب در آستانه پخش سریال شروع به دروغ پردازی نموده اند از جمله پلتفرم وی او دی بزرگی که سریال به ایشان فروخته نشده است منشا این شیطنت هاست.»
حالا گفته می‌شود تلاش‌های فیلیمو در توقیف قورباغه بی‌تاثیر نبوده است.
خشونت و پلیس‌کشی
در کنار این دو روایت، موضوع سومی هم برای توقیف “قورباغه” مطرح شده است. گفته می‌شود محتوای سریال در این رابطه موثر بوده است. “خشونت” و “پلیس‌کشی”، در این سریال را عامل توقیف آن می‌دانند. این روایت بیشتر از سوی رسانه‌های اصولگرا مطرح شده است. احتمال جدی بودن ورود دستگاه قضایی به این ماجرا به خاطر اشکالات محتوایی وجود دارد، در اطلاعیه نماوا ۲۴ آذرماه نیز اشاره‌ای به آن شده بود.
پس از توقیف هم برخی منابع خبری به این موضوع تاکید کردند. روزنامه کیهان در این رابطه نوشت: «سازندگان یکی از سریال‌های شبکه نمایش خانگی حاضر به انجام اصلاحیه‌های نهاد‌های نظارتی نیستند. این اثر، یکی از خشن‌ترین سریال‌های شبکه نمایش خانگی است که در نخستین قسمت مخاطب خود را به پلیس‌کُشی ترغیب و تشویق می‌کند! نقطه عطف روایت قسمت اول این سریال، کشته شدن مأمور انتظامی است و این ماجرا طوری طراحی شده که مخاطب به این کار تشویق می‌شود!»
این روزنامه تاکید کرد “مسئولان نیروی انتظامی به‌خصوص ناجی هنر از محتوای ملتهب این سریال مطلع نیستند و سازندگان هم از حذف مفهوم پلیس‌کشی در این سریال امتناع می‌کنند.” این در حالی است که اطلاعیه نماوا تاکید دارد که قورباغه پروانه نمایش از «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی»، مجوز از «سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا)»، و تاییدیه از «موسسه ناجی هنر» را دارد.
در ادامه همین خط خبری روزنامه فرهیختگان نیز به نقل از منابعی نوشته است: «سکانس و فضای پلیس‌کشی در قسمت اول و حتی قسمت‌های بعدی این سریال وجود دارد و با وجود اصرار نهاد‌های نظارتی، عوامل سریال حاضر به حذف سکانس پلیس‌کشی نمی‌شوند.»
فرهیختگان در ادامه درباره سکانس‌های مناقشه برانگیز توضیح داده است: «نمایش عریان قتل‌های مختلف با وسایل عجیب مانند بیل یا چکش و ارائه تصویری خشن و متوحش که ظاهرا جوانانش برای زندگی بهتر چاره‌ای جز خلاف کردن ندارند از مشکلات اصلی این سریال بوده است. توصیه به تغییر وضعیت موجود از مسیر آنارشی سخت و حتی ارائه تصویر زننده از دوران دفاع مقدس در فلش‌بک یکی از قسمت‌ها و نمایش صریح و طولانی استعمال موادمخدر و مشروبات الکلی از محتویات دیگر این سریال است که مشخص نیست با ذکر این موارد در فیلمنامه از ارشاد مجوز گرفته است یا خیر؟»
با این حساب اگر این حرف‌ها صحت داشته باشد، ممکن است که ماجرای توقیف قورباغه بیخ پیدا کند و حتی تا مدت‌ها تداوم یابد. جریان اصولگرا نیز فشار رسانه‌ای خود را در این بین متمرکز کرده و شورای نمایش و وزارت ارشاد را متهم می‌کند.
با این حال سکوت عوامل سریال و بیانیه نماوا در کنار ادامه حضور تبلیغات سریال در شهر این امیدواری را تداوم می‌دهد که “قورباغه” به زودی عرضه شود.
در این بین یک دیدگاهی هم وجود دارد که این اتفاقات، حاشیه‌ها و … را در راستای فضاسازی برای فروش سریال می‌داند. این گروه سکوت عوامل سریال پس از توقیف و همچنین حواشی پیشین آن را هم در این راستا ارزیابی می‌کنند. این گروه منتظرند که ناگهان اعلام شود “قورباغه” توزیع می‌شود.
درباره قورباغه
قورباغه سریالی درام، اجتماعی و رازآلود با هنرنمایی نوید محمدزاده، صابر ابر، سحر دولتشاهی، فرشته حسینی، مهران غفوریان، آناهیتا افشار، محمد امین شعرباف، احسان منصوری، نیما مظاهری، سعید حاج علی، سیامک اتفاقیان و هومن سیدی و نویسندگی و کارگردانی هومن سیدی و تهیه کنندگی علی اسدزاده محصول سال ۹۹-۱۳۹۸ است.
این سریال با حال و هوایی معمایی به مشکلات اجتماعی و تاثیرات فردی آن می‌پردازد و توسط پیمان شادمانفر در کشور‌های ایران و تایلند فیلمبرداری شده است.
موسیقی قورباغه را بامداد افشار ساخته و این اولین تجربه هومن سیدی در کارگردانی یک مجموعه داستانی به حساب می‌آید. همچنین قورباغه اولین سریالی است که بازیگران مطرحی، چون نوید محمدزاده و صابر ابر در آن به ایفای نقش پرداخته‌اند.
قورباغه در ۱۶ قسمت ۵۰ دقیقه‌ای ساخته شده است. ساخت این پروژه حدود دو سال به طول انجامیده و عده‌ای می‌گویند این سریال عظیم‌ترین و بزرگترین پروژه شبکه نمایش خانگی به شمار می‌آید. البته شاید این ادعا درست نباشد اما حالا پر حاشیه‌ترین سریال به حساب می‌آید.
گفته می‌شد که این سریال از نتفلیکس هم پخش خواهد شد که البته شایعه‌ای بیش نبود.
در خلاصه سریال آمده است: “من همیشه یه صندلی واسم کم بوده، کتم واسم تنگ بوده، کفشام برام کوچیک بوده، ساعتم خواب می‌مونده و من ازش جلوتر حرکت می‌کردم. دنیا برای من جای کوچیکیه، احساس می‌کنم همه جا بسته است و نمی‌تونم نفس بکشم. انگار همه این لحظه‌ها رو قبلاً دیدم، درختا، صدای آبشار، قورباغه‌ها، اونا رو زمانی می‌بینم که در حال مردنم.”